خمسه نظامی
کتاب «خمسهٔ نظامی» مجموعه‌ای از پنج منظومهٔ برجستهٔ نظامی گنجوی، شاعر بزرگ سدهٔ ششم هجری، است که توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.
دربارهٔ نویسنده:
نظام‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن مؤیَّد، معروف به نظامی گنجوی، در سال ۵۳۵ هجری قمری در گنجه زاده شد و بین سال‌های ۶۰۷ تا ۶۱۲ هجری قمری درگذشت. او یکی از بزرگ‌ترین شاعران و داستان‌سرایان ادب فارسی است که تأثیر عمیقی بر شعر فارسی داشته است.
ویژگی‌های کتاب:
● ویرایش دقیق بر پایه نسخه‌های معتبر: این چاپ بر اساس نسخه‌های علمی مسکو و باکو تنظیم شده که از معتبرترین نسخ موجودند.
● مقدمه و توضیحات: نسخهٔ هرمس شامل مقدمه‌ای دربارهٔ زندگی نظامی و ساختار منظومه‌هاست که به فهم بهتر متن کمک می‌کند.
● سرشار از مضامین انسانی و عرفانی: مفاهیمی مانند عشق، عقل، حکمت، اخلاق، سرنوشت، و جست‌وجوی حقیقت در سراسر این پنج گنج دیده می‌شود.
● شخصیت‌پردازی قوی: شخصیت‌ها در آثار نظامی نه‌تنها نمادین نیستند بلکه ویژگی‌های انسانی، ضعف‌ها، و پیچیدگی‌های روانی دارند. مثلاً شیرین زنی جسور و خردمند است، یا مجنون انسانی شوریده ولی آگاه.
● استفاده از صنایع ادبی مانند استعاره، تشبیه، سجع، و واج‌آرایی در سطح بالا باعث زیبایی خاصی در اشعار شده است.
محتوای کتاب:
«خمسه» شامل پنج اثر زیر است:
▪︎ مخزن‌الاسرار: مجموعه‌ای از حکایات اخلاقی و عرفانی.
▪︎ خسرو و شیرین: روایت عاشقانهٔ خسرو پرویز و شیرین.
▪︎ لیلی و مجنون: داستان عشق لیلی و مجنون.
▪︎ هفت پیکر: زندگی‌نامهٔ بهرام گور و داستان‌های هفت گنبد.
▪︎ اسکندرنامه: شامل دو بخش شرفنامه و اقبالنامه دربارهٔ زندگی اسکندر مقدونی.
این نسخه از «خمسهٔ نظامی» بر اساس چاپ مسکو و باکو تهیه شده و شامل ۱۴۴۰ صفحه است. کتاب در قطع رقعی با جلد سخت منتشر شده است.
«خمسهٔ نظامی» اثری ارزشمند در ادبیات فارسی است که با داستان‌سرایی بی‌نظیر و مضامین عمیق اخلاقی و عرفانی، جایگاه ویژه‌ای در میان آثار کلاسیک دارد.