لیبرالیسم در تاریخ اندیشه‌ی غرب
میکائل گاراندو

کتاب لیبرالیسم در تاریخ اندیشه‌ی غرب نوشته میکائل گاراندو، اثری ارزشمند است که به بررسی تاریخی و تحلیلی یکی از مهم‌ترین ایدئولوژی‌های سیاسی معاصر یعنی لیبرالیسم می‌پردازد. این کتاب با ترجمه روان و قابل فهم عباس باقری، به فارسی‌زبانان این فرصت را می‌دهد تا با ریشه‌های فکری و تحولات لیبرالیسم از عصر روشنگری تا عصر حاضر آشنا شوند.

امپراتوری اقتصاد فراملی این تصور را به وجود می‌آورد که لیبرالیسم نه تنها یک نظریه سیاسی است، بلکه ابزاری جنگی در دست امپریالیسم نیز هست. به عبارت دیگر، لیبرالیسم مجموعه‌ای از نظریات سیاسی است که در خدمت ماشین جنگی امپریالیستی قرار می‌گیرد.

گفت‌وگو درباره لیبرالیسم بسیار گسترده و پایان‌ناپذیر است. حتی بین خود نظریه‌پردازان لیبرال نیز اتفاق نظر کاملی وجود ندارد. دیگران نیز که شناخت کاملی از لیبرالیسم ندارند، اغلب بر اساس اطلاعات ناقص در مورد آن اظهار نظر می‌کنند. یکی از دلایل اصلی این سردرگمی، اشتباه گرفتن آزادی سیاسی با آزادی اقتصادی در تعریف لیبرالیسم است. این دو مفهوم، گرچه به هم مرتبط هستند، اما تفاوت‌های مهمی دارند. از طرفی، تعیین حدود آزادی، چه در حوزه سیاست و چه در حوزه اقتصاد، همیشه موضوعی بحث‌برانگیز بوده است. به همین دلیل، تعریف دقیق و جامعی از لیبرالیسم، که مشخص کند آیا لیبرالیسم صرفاً به معنای آزادی اقتصادی است یا شامل آزادی‌های سیاسی نیز می‌شود، همچنان محل اختلاف است.

کتاب با رویکردی تاریخی، تحولات لیبرالیسم را از آغاز تاکنون بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که این ایدئولوژی چگونه شکل گرفته، تکامل یافته و بر جهان امروز تأثیر گذاشته است.یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب، استفاده از متن‌های اصلی اندیشمندان برجسته لیبرال مانند لاک، هیوم، کنت، اسمیت و... است. این امر به خواننده امکان می‌دهد تا با اندیشه‌های اصلی این فیلسوفان به طور مستقیم آشنا شود.گاراندو در این کتاب، نه تنها به معرفی و تبیین لیبرالیسم می‌پردازد، بلکه به نقد و بررسی نقاط قوت و ضعف این ایدئولوژی نیز می‌پردازد.

در کل، کتاب لیبرالیسم در تاریخ اندیشه‌ی غرب، خلاصه‌ای جامع از نظریات برجسته‌ترین اندیشمندان حوزه فلسفه، جامعه‌شناسی و اقتصاد درباره کلیه ابعاد لیبرالیسم، چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه سیاست، ارائه می‌دهد. مطالعه این کتاب، حداقل این مزیت را برای خواننده به همراه دارد که با آگاهی از پیشینه تاریخی اندیشه لیبرال در غرب، بتواند در مواجهه با مسائل مربوط به لیبرالیسم، دیدگاه‌های خود را بر پایه دلایل و شواهد تاریخی استوار سازد.

عباس قادری