کتاب "بیان اندیشه در موسیقی" اثر سیدنی فینکلشتاین، پژوهشی در سیر تحول موسیقی از دوران باستان تا اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی است. این اثر با تمرکز بر تاریخ موسیقی اروپا و آمریکا، دریچهای به سوی درک عمیقتر این هنر گ میگشاید و نقش آن را در بازتاب تحولات سیاسی و اجتماعی جوامع مختلف به تصویر میکشد.
سیدنی والتر فینکلشتاین، متولد بروکلین، نیویورک در ۴ ژوییه ۱۹۰۹، تحصیلات دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را به ترتیب در سالهای ۱۹۲۹ و ۱۹۳۲ در دانشگاه کلمبیا به پایان رساند و پس از آن در مقام یک منتقد پرآوازه در گسترده موسیقی، ادبیات و هنرها به میدان آمد. در دهه ۴۰ به کارکنان بخش موسیقی در روزنامه Herald Tribune پیوست و برای چند نشریه دیگر مانندNew Masses ، Masses and Mainstream نیز مقالات انتقادی در بررسی آثار موسیقیایی مینوشت. او که از معتقدان به رئالیسم اجتماعی آن روزگار و دارای گرایش سیاسی چپ بود کتابهای بسیار در زمینه هنرها، ادبیات، فرهنگ و موسیقی نوشت.
فینکلشتاین، در خلال یک سفر تاریخی در کتاب خود، "بیان اندیشه در موسیقی" ، خواننده را با فراز و نشیبهای موسیقی در گذر قرون آشنا میکند. از موسیقی اقوام بدوی تا نوای دلانگیز موسیقی کلاسیک و سمفونیهای حماسی، هر دوره و هر سبک، حکایتی از خلاقیت و نوآوری انسان را روایت میکند.
نویسنده با ظرافت، ردپای تحولات سیاسی و اجتماعی را در بستر موسیقی جستجو میکند و نشان میدهد که چگونه قدرت، جنگ، انقلاب و جنبشهای مردمی، همواره بر ماهیت و محتوای آثار موسیقایی اثر گذاشتهاند. در این میان، فینکلشتاین از بیان حقایق و واقعیات تاریخی و سیاسی جهان غافل نمیماند و خواننده را با زندگی و آثار موسیقیدانان برجسته در ادوار مختلف آشنا میکند. از نغمههای مذهبی قرون وسطی تا اپراهای پرشور دوره رنسانس و قطعات نوآورانهی دوران مدرن، هر اثر، بازتابی از روح زمانه خود را به نمایش میگذارد.
لحن ساده و روان کتاب، در کنار پرهیز از اصطلاحات تخصصی موسیقی، آن را به اثری قابل فهم برای مخاطبان عام تبدیل کرده است. با این حال، برای درک عمیقتر مفاهیم تخصصی، فهرستی از این اصطلاحات همراه با تعاریف ساده در انتهای کتاب ارائه شده است. "بیان اندیشه در موسیقی" تنها به روایت تاریخ موسیقی نمیپردازد، بلکه با نگاهی نقادانه به نقش آن در جامعه میپردازد. فینکلشتاین، خوشبین به آیندهی موسیقی، معتقد است که این هنر میتواند به ابزاری برای نیل به عدالت اجتماعی و برابری تبدیل شود.
در مجموع، "بیان اندیشه در موسیقی" اثری ارزشمند برای علاقهمندان به تاریخ موسیقی و نقش آن در جامعه به شمار میرود. این کتاب با ارائه تصویری جامع از تحولات موسیقایی، به درک عمیقتر مخاطب از این هنر فاخر کمک میکند.