کتاب "ارزشیابی شخصیت" تالیف دکتر ولیالله اخوت و دکتر لقمان دانشمند، به بررسی مفاهیم، روشها و ابزارهای سنجش و اندازهگیری شخصیت میپردازد.
دکتر ولیالله اخوت، از مولفان کتاب، متولد یزد، تحصیلات خود را در دانشگاه تهران دنبال کرد و سپس عازم آمریکا شد و در رشته روانشناسی از دانشگاه ایالتی اوکلاهما درجه دکترا گرفت و مدتی در آمریکا به تدریس و تحقیق پرداخت در سال ۱۳۵۳ به ایران بازگشت. پس از بازگشت به ایران، ابتدا در گروه روانشناسی دانشگاه تهران مشغول شد، اما بعد از مدتی او و دکتر سعید شاملو به گروه روان پزشکی – بیمارستان روزبه – پیوستند و دورۀ کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی را بنیان نهادند.
روان سنجی و ارزشیابی در چند سال اخیر بازار آشفته و اسفباری را در کشور ما ایجاد کرده است که بیشتر معلول عدم احترام عدهای به اصول و موازین اخلاقی در حرفهای میباشد. در بسیاری از موارد بی آنکه به مفهوم اعتبار و روایی یک آزمون برای یک جمعیت اعتنا شود، از آزمونهای ترجمه شده خارجی استفاده میشود.
دغدغههای دکتر اخوت در به کارگیری آزمونهای روانشناختی باعث شد که وی در آبان ماه ۱۳۵۷ با همکاری دکتر لقمان دانشمند به تألیف کتاب "ارزشیابی شخصیت" مبادرت ورزد.
تعریف شخصیت به دلیل پیچیدگی و ظرافتهای این مفهوم، دشوار است. با این حال، در این کتاب تلاش شده است تا با بررسی تعاریف مختلف، خواننده را با ابعاد گوناگون شخصیت آشنا کند. مشاهده و مصاحبه دو روش اولیه و مهم برای شناخت شخصیت هستند که در این کتاب به طور کامل تشریح شدهاند. آزمونهای عینی و پرسشنامهها از طریق سوالات و پاسخهای استاندارد، به سنجش جنبههای مختلف شخصیت میپردازند. در این کتاب، انواع این آزمونها و نحوه نمره گذاری آنها تشریح شده است.
مقیاسهای هوشی نیز میتوانند در تشخیص و ارزشیابی شخصیت کاربرد داشته باشند. روشهای فرافکن از طریق محرکهای مبهم و غیرساختاریافته، به سنجش جنبههای ناخودآگاه شخصیت میپردازند. در این کتاب، انواع روشهای فرافکن و نحوه تفسیر آنها تشریح شده است.
با وجود قدمت این کتاب، مباحث آن همچنان از اعتبار علمی برخوردار است و میتواند برای دانشجویان روانشناسی و علوم تربیتی مفید باشد.