"چرتوپیا؛ تاریخ زوال یک اتوپیا به روایت سباستون میکلانکوس" اثر طنز آیدین سیار سریع، ما را به سفری جذاب و طنزآمیز به جزیرهای خیالی میبرد که گروهی از اندیشمندان با الهام از افلاطون، در تلاشند آرمانشهر خود را بنا کنند. این کتاب، با زبانی ساده و روایتی شیرین، به نقد ایدههای بزرگ و پیچیده فلسفی میپردازد و در عین حال، طعنههای گزندهای به واقعیتهای اجتماعی و سیاسی میزند.
آیدین سیار سریع (زادهٔ ۱۲ فروردین ۱۳۷۰) نویسنده طنز و فیلمنامهنویس ایرانی است. سیارسریع فعالیت طنزنویسی خود را از سایت بازتاب شروع کرد و سپس در مجله خطخطی به نوشتن مشغول شد. با انتشار صفحه طنزانه (ضمیمه طنز روزنامه قانون) با طنزهای سیاسیاش به شهرت رسید. همچنین در روزنامههای شهروند، مردم امروز، هفتهنامه صدا ستون طنز داشتهاست. در دوره دوم انتشار ضمیمه طنز قانون (بیقانون) نیز با این روزنامه همکاری کردهاست. وی پس از توقیف روزنامه قانون به نوشتن فیلمنامه کمدی روی آورد که نتیجه آن فیلم سینمایی مارموز ساخته کمال تبریزی بود.
داستان چرتوپیا از این قرار است که گروهی از اشراف یونانی، پس از بحران اقتصادی کشورشان، تصمیم میگیرند جزیرهای دورافتاده را به پناهگاهی برای تحقق آرمانهای فلسفی خود تبدیل کنند. آنها با الهام از افلاطون، شهری را بنا میکنند که ورود به آن منوط به دانستن هندسه در حد محاسبه مساحت مربع است! اما به مرور زمان، این آرمانشهر ایدهآل، با مشکلات و چالشهای بسیاری روبرو میشود و به تدریج به سمت زوال حرکت میکند.
سباستوس میکلانکوس، راوی داستان و وزیر دانشمند چرتوپیا، با نثری طنزآمیز و گاه تلخ، رویدادهای این شهر را روایت میکند. او با نگاهی تیزبین، به نقد ایدههای فلسفی حاکم بر چرتوپیا میپردازد و نشان میدهد که چگونه این ایدهها در عمل به ابزاری برای قدرتطلبی و تبعیض تبدیل میشوند.
یکی از نکات جالب توجه در این کتاب، استفاده خلاقانه از مفاهیم فلسفی است. سیار سریع با زبان ساده و طنزآمیز، به تفسیر و نقد آرای فیلسوفان بزرگ مانند افلاطون میپردازد و نشان میدهد که چگونه این آرا در طول تاریخ، دستخوش تحریف و سوءاستفاده قرار گرفتهاند.
در نهایت، چرتوپیا میتواند به عنوان یک طنز فلسفی تلقی شود که به ما میآموزد چگونه با نگاهی انتقادی به ایدههای بزرگ و آرمانهای بلندپروازانه بنگریم. این کتاب، ضمن اینکه لحظات شاد و مفرحی را برای خواننده فراهم میکند، به ما کمک میکند تا به پیچیدگیهای جهان اجتماعی و سیاسی اطراف خود بهتر پی ببریم.
اگر به فلسفه، طنز و نقد اجتماعی علاقهمند هستید، خواندن کتاب چرتوپیا را به شما توصیه میکنم. این کتاب، با زبانی ساده و شیوا، شما را به سفری فکری جذاب و آموزنده دعوت میکند.