یک شماره
نویسنده: کریل چرچیل
نمایشنامه «یک شماره» اثر کریل چرچیل، نمایشنامهنویس برجسته بریتانیایی، اثری تکاندهنده و تفکربرانگیز است که به موضوعات پیچیدهای همچون هویت، شبیهسازی انسان، اخلاق پزشکی و روابط خانوادگی میپردازد. این نمایشنامه که نخستین بار در سال ۲۰۰۲ در لندن به روی صحنه رفت، با استقبال گسترده منتقدان روبرو شد و چرچیل را به عنوان یکی از مهمترین نمایشنامهنویسان قرن بیست و یکم تثبیت کرد.
داستان «یک شماره» در دنیایی رخ میدهد که شبیهسازی انسان به واقعیتی علمی تبدیل شده است. محور اصلی داستان، مردی سی و پنج ساله به نام برنارد است که در گفتگویی با پدرش، سالتر، حقیقتی هولناک را کشف میکند: او تنها فرزند پدرش نیست، بلکه یکی از سه پسری است که به صورت ژنتیکی شبیهسازی شدهاند.
سالتر توضیح میدهد که پس از مرگ پسر اولش، برناردِ اصلی، تصمیم میگیرد تا از طریق شبیهسازی، او را دوباره به زندگی بازگرداند. اما پزشکان بدون اطلاع و اجازه او، نسخههای متعددی از برنارد را خلق میکنند.
این کشف، برنارد را با بحران هویتی عمیقی مواجه میکند. او با این پرسش بنیادین روبروست که «من کیستم؟» آیا او صرفاً یک کپی است؟ آیا وجود او اصالت دارد؟ خشم و انزجار برنارد از این واقعیت، او را به سمت تصمیمی ویرانگر سوق میدهد: نابودی سایر نسخههای شبیهسازی شدهی خود.
کریل چرچیل، بانوی نویسنده منتقد و مستقل انگلیسی که در سال ۱۹۳۸ به دنیا آمده و به دلیل سبک خاص نئورئالیستی نمایشنامههایش و نیز انتقاد صریح و بیپروا از قدرت زبانزد است. او در طول حیات ادبیاش جوایز و افتخارات زیادی را به دست آورد. بسیاری از آثار او دربارهٔ مسائل زنان و سیاستهای جنسیتی دولت و یا سوءاستفاده از قدرتهای انسان است.
چرچیل در این نمایشنامه، با سبکی نئورئالیستی و زبانی موجز و قدرتمند، به بررسی عمیق ابعاد انسانی این موضوع میپردازد. او به جای ارائه پاسخهای قطعی، پرسشهای چالشبرانگیزی را در ذهن مخاطب برمیانگیزد. آیا شبیهسازی انسان، مرزهای اخلاق را نقض میکند؟ پیامدهای روانشناختی و اجتماعی این پدیده چیست؟ چگونه این مسئله بر روابط خانوادگی و درک ما از هویت فردی تأثیر میگذارد؟
این نمایشنامه با ساختاری موجز و دیالوگهای پرکشش، مخاطب را تا انتها با خود همراه میکند و او را به تفکر در مورد مسائل مطرح شده وامیدارد. «یک شماره» اثری ماندگار از کریل چرچیل است که همچنان پس از گذشت سالها از نگارش آن، به دلیل پرداختن به موضوعاتی همچون هویت، اخلاق و پیشرفتهای علمی، از اهمیت و جذابیت بالایی برخوردار است. ترجمه علی مجتهدزاده از این اثر، امکان دسترسی مخاطبان فارسیزبان را به این نمایشنامه ارزشمند فراهم کرده است.