شگردنامه نقالی
محمدرضا آزادفرد
کتاب «شگردنامه نقالی» نوشتهٔ محمدرضا آزادفرد، اثری پژوهشی و آموزشی در زمینهٔ هنر نقالی است که در سال ۱۳۹۹ توسط انتشارات غنچه منتشر شده است. این کتاب حاصل بیش از یک دهه تحقیق و تجربهٔ عملی نویسنده در عرصهٔ نقالی و نمایش‌های سنتی ایرانی است.
ویژگی‌های کتاب:
- رویکرد آموزشی و کاربردی: کتاب به‌عنوان یک راهنمای عملی برای هنرجویان و علاقه‌مندان به نقالی تهیه شده و شامل آموزش‌های دقیق و مرحله‌به‌مرحله است.
- پژوهش میدانی و تجربی: نویسنده با بهره‌گیری از تجربیات شخصی و تحقیقات میدانی، به تحلیل و بررسی دقیق شگردهای نقالی پرداخته است.
- حفظ و احیای هنر سنتی: اثر با هدف حفظ و انتقال هنر نقالی به نسل‌های آینده نگاشته شده و تلاش دارد تا این میراث فرهنگی را زنده نگه دارد.
محتوای کتاب:
کتاب به بررسی جنبه‌های مختلف هنر نقالی می‌پردازد، از جمله:
- تعریف و تاریخچهٔ نقالی در ایران و دیگر کشورها
- انواع شگردهای اجرایی و تکنیک‌های روایت‌گری
- اصطلاحات و واژگان تخصصی مرتبط با نقالی
بخشی از متن کتاب:
نویسنده در مقدمه کتاب گفته است: «نمایش ایرانی با جلوه های رنگارنگش چنان شور و شوقی در من برانگیخت که از کودکی شبیه خوانی را تجربه کردم؛ در نوجوانی هنر نقالی را شناختم و در جوانی کمتر به فراگیری تخت حوضی و خیمه شب بازی بستم. نقالان با روایت عاشقانه و حماسی آن، نه تنها حامیان زبان پارسی، مروجان روحیه جنگاوری ، منادیان اصالت، مدافعان فرهنگ و نژاد، بلکه احیاگران پر توان اسطوره ها و از همه مهم تر نگهدارنده حافظه تاریخی این ملت در برابر یورش بی امان دشمنان بیگانه شدند، که همواره موجودیت خود را در نابودی تمدن، اضمحلال فرهنگ و اشغال سرزمین ما می دانستند و... »
در مجموع، کتاب «شگردنامه نقالی» اثری ارزشمند در زمینهٔ آموزش و پژوهش هنر نقالی است که با رویکردی عملی و پژوهشی، به حفظ و احیای این هنر سنتی کمک می‌کند. نویسنده با بهره‌گیری از تجربیات شخصی و تحقیقات گسترده، اثری جامع و کاربردی ارائه داده که می‌تواند منبعی مفید برای هنرجویان، پژوهشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر ایرانی باشد.