دیوید هیوم، فیلسوف اسکاتلندی قرن هجدهم، چهرهای نام آشنا در دنیای فلسفه تجربهگرایی و شکگرایی است. او که به عنوان یکی از متفکران برجسته عصر روشنگری شناخته میشود، در حوزههای مختلفی از جمله اخلاق، دین، سیاست و البته زیباییشناسی قلمفرسایی کرده است.
دیدگاههای هیوم در مورد هنر و زیبایی، که در سراسر آثارش از جمله "رساله در باب طبیعت بشر" و "جستجو در باب فهم بشر" به چشم میخورد، در تضاد با دیدگاههای سنتی رایج در زمانه او بود. او معتقد بود که زیبایی امری عینی و مطلق نیست، بلکه در ذهن ناظر و بر اساس تجربیات و احساسات او شکل میگیرد.
نقش احساسات در تجربه زیبایی از نظر هیوم بسیار پررنگ است. او بر این باور بود که هنر با برانگیختن احساساتی مانند لذت، تحسین و همدلی در ما، ما را به وجد میآورد. به عقیده او، هنرمندان با تقلید از احساسات و عواطف دنیای واقعی این امر را به انجام میرسانند.
معیار ذوق از دیگر مفاهیم کلیدی در زیباییشناسی هیوم است. او در مورد وجود معیارهای جهانی برای زیبایی تردید داشت و معتقد بود که ذوق تا حد زیادی ذهنی است. با این حال، اذعان داشت که برخی از ویژگیها مانند تقارن، نظم و وضوح به طور کلی به عنوان زیبا تلقی میشوند. نقش هنرمند در نظریات هیوم جایگاهی ویژه دارد. او خلاقیت و مهارت هنرمندان را در خلق آثار زیبا ستایش میکرد و معتقد بود که هنرمندان نقشی اساسی در برانگیختن احساسات و تخیل ما دارند.
آثار هیوم در مورد زیباییشناسی، از جمله جستارههای هشتگانه او که در کتاب "جستارهای زیباییشناختی" به فارسی ترجمه شده است، تا به امروز مورد بحث و بررسی قرار گرفته و الهامبخش بسیاری از نظریههای بعدی در این حوزه بوده است.
کتاب "جستارهای زیباییشناختی" که توسط نشر کرگدن به زبان فارسی منتشر شده، شامل ترجمه هشت جستار از آثار هیوم در باب هنر و زیبایی است. این کتاب با گردآوری و ترجمه محسن کرمی، به علاقهمندان به فلسفه هنر و زیباییشناسی، فرصتی برای آشنایی عمیقتر با دیدگاههای این فیلسوف برجسته اسکاتلندی میدهد.
در کنار این کتاب، منابع دیگری نیز به زبان فارسی برای مطالعه نظریات هیوم در مورد زیباییشناسی در دسترس هستند. مطالعه آثار هیوم و غوطهور شدن در دنیای زیباییشناسی او، دریچهای نو به روی درک ما از هنر و تجربه زیبایی میگشاید و به ما کمک میکند تا به ماهیت پیچیده این مفاهیم ظریف پی ببریم.