"الاشارات و تنبیهات" یکی از مشهورترین آثار ابوعلی سینا (شیخ الرئیس) است که به زبان عربی نوشته شده و دربردارنده ی مباحثی در منطق و فلسفه می باشد. این کتاب را می توان از مهم ترین آثار علوم عقلی در جهان دانست که در طول قرون متمادی مورد توجه علما و محققان علوم اسلامی بوده است.
نام این کتاب برگرفته از شیوه ی نگارش ابن سینا در شرح و بسط مباحث است. او در هر موضوعی که به آن می پردازد، نکات کلیدی و مهم را به صورت اشاره و تنبیه (تذکر) بیان می کند و از این رو نام کتاب ناظر بر همین الاشارات و تنبیهات است. الاشارات و تنبیهات از استحکام علمی و برهانی ویژه ای برخوردار است و ابن سینا در آن به ارائه ی دقیق ترین و متقن ترین نظرات خود در فلسفه و منطق می پردازد. این کتاب از دیرباز مورد توجه دانشمندان بوده و هم اکنون نیز به عنوان یک درس فوق برنامه رسمی در حوزه ها تدریس می شود.
ابوعلی حسین بن عبدالله بن حسن بن علی بن سینا، مشهور به ابن سینا و شیخ الرئیس (حدود ۹۸۰ تا ۱۰۳۷ میلادی)، دانشمند و فیلسوف برجسته ایرانی بود که در زمینههای مختلفی از جمله پزشکی، ریاضیات، اخترشناسی، فیزیک، شیمی، جغرافی، زمینشناسی، شعر، منطق، فلسفه و موسیقی تبحر داشت. ابن سینا را به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان و متفکران تاریخ میشناسند. او در زمینههای مختلف علمی، آثار و تالیفات ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته است.
الاشارات و التنبیهاتِ او که کتابی در زمینه فلسفه و منطق است، اولین بار به تصحیح نجفقلی حبیبی در سال ۱۳۵۳ شمسی توسط انتشارات دانشگاه تهران به چاپ رسید و از آن زمان تاکنون چاپ های متعددی از این کتاب منتشر شده است. تصحیح حبیبی از جمله ی معتبرترین و دقیق ترین تصحیحات کتاب اشارات و تنبیهات به شمار می رود. این تصحیح از نظر علمی بر سایر تصحیحات موجود برتری دارد و به عنوان منبعی مرجع برای پژوهشگران و محققان فلسفه ی ابن سینا شناخته می شود.
نجفقلی حبیبی (متولد ۱۳۲۰ در خوانسار) پژوهشگر برجسته فلسفه اسلامی، عضو هیئت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و سیاستمدار اصلاحطلب است. تخصص اصلی دکتر حبیبی در حوزه فلسفه اسلامی است. او سالها به تدریس و پژوهش در این زمینه پرداخته و مقالات و کتابهای متعددی در این زمینه تالیف کرده است.
تصحیح نجفقلی حبیبی از کتاب اشارات و تنبیهات ابن سینا به چند دلیل از اهمیت ویژه ای برخوردار است:
▪︎استناد به منابع معتبر: حبیبی در تصحیح این کتاب از نسخه های خطی معتبر و کهن استفاده کرده است. این امر باعث شده است که متن کتاب تا حد زیادی از اغلاط و تحریفات مصون بماند.
▪︎دقت و ظرافت: حبیبی در تصحیح این کتاب نهایت دقت و ظرافت را به کار برده است. او با مقابله ی دقیق نسخه های مختلف و رجوع به منابع دیگر، تلاش کرده است تا متن کتاب را به بهترین شکل ممکن ارائه دهد.
▪︎حواشی ارزشمند: حبیبی در حاشیه ی این کتاب توضیحات و تعلیقات مفیدی ارائه کرده است که فهم متن را برای خواننده آسانتر می کند. این حواشی حاوی اطلاعات ارزشمندی در مورد فلسفهی ابن سینا و همچنین مباحث مرتبط با آن است.
با توجه به اینکه الاشارات و تنبیهات در فلسفه و منطق نوشته شده است، مخاطبان اصلی آن متخصصان و علاقهمندان به این علوم هستند و یادآوری این نکته ضروری است که درک کامل این کتاب نیازمند مطالعه عمیق و تفکر دقیق است.