تئوری موسیقی
مصطفی کمال پورتراب
کتاب تئوری موسیقی نوشته‌ی مصطفی کمال پورتراب، منبعی جامع و ارزشمند برای یادگیری مبانی تئوری موسیقی است که تا کنون بیش از شصت بار تجدید چاپ شده است. این کتاب که به عنوان یکی از منابع مرجع در آموزش موسیقی در ایران شناخته می‌شود، به زبانی ساده و روان به شرح مفاهیم بنیادی موسیقی از جمله نت‌ها، گام‌ها، آکوردها، ریتم، هارمونی و کنترپوان می‌پردازد.
استاد مصطفی کمال پورتراب در کتاب "تئوری موسیقی" ، مفاهیم بنیادی این علم را در قالب هفت فصل به خواننده ارائه می‌دهد. هر فصل به مهم‌ترین موضوعاتی می‌پردازد که هنرجوی موسیقی باید از نظر علمی و نظری بر آنها تسلط یابد.
در فصل نخست با عنوان "مبانی موسیقی نظری"، تعریفی از موسیقی و اجزای تشکیل‌دهنده آن ارائه می‌شود. نت‌ها، حامل و کلید، خطوط اضافه، گستره صوتی انسان، ریتم و تعریف کلی آن، سکوت، انواع صداها و خط‌ها و نقطه‌ها از جمله مباحثی هستند که در این فصل به آنها پرداخته می‌شود.در فصل دوم، مفهوم "متریک" بیان می‌شود و با میزان‌های ساده و ترکیبی آشنا می‌شویم. در این فصل، مفاهیمی همچون ضرب، ضد ضرب، سنکوپ، تکیه و ارکان عروضی به طور کامل تشریح شده‌اند.فصل سوم به "فواصل موسیقیایی" و "علامت‌های تغییر‌دهنده" اختصاص دارد. در این بخش، نیم‌پرده‌های دیاتونیک و کروماتیک و همچنین نت‌های مترادف مورد بررسی قرار می‌گیرند.گام و تنالیته، موضوع اصلی فصل چهارم کتاب هستند. در این فصل، به طور مفصل به این مفاهیم کلیدی در موسیقی پرداخته می‌شود.حالت‌ها، حرکت‌ها، تنداها و اصطلاحات مرتبط با آنها، محتوای فصل پنجم را تشکیل می‌دهند.در فصل ششم، به سراغ "اختصارات، نشانه‌ها و علامت‌ها" در موسیقی می‌رویم.آخرین فصل کتاب "تئوری موسیقی" استاد پورتراب، به "آکوردشناسی" می‌پردازد. در انتهای هر فصل، تمرینات شفاهی، تکالیف عملی و آزمون درک مطلب برای سنجش آموخته‌ها و ارتقای مهارت هنرجویان ارائه شده است.
اگر به دنبال یادگیری مبانی تئوری موسیقی به زبان فارسی هستید، کتاب تئوری موسیقی مصطفی کمال پورتراب را به شما شدیدا توصیه می‌کنم.